Mar 10, 2025

Mi rosa



Olim, in un belle die

quando l’estate floresceva

un altere via io prendeva

al longe promenada mie


Ibi, presso le prato

un rosa io videva

Toto calme illa era

beate, seren su stato


Rosa! Io diceva,

proque es tu solitari?

Tu es extraordinari,

esque nemo lo videva?


Su responsa murmurante

dolo habeva tante:

”Io es abandonate

e nemo me ha amate”


Io voleva prender la,

tener e amar la

ma io ben sapeva

que tunc illa morirea

 

Alora cata die

mi Rosa io visitava,

multe cosas contava

al amata mie,


saporava su fragrantia,

caressava su folios,

sentiva orgolio,

declarava mi fidantia


Quando le sol brillava,

io la umbra dava

Quando le vento sufflava,

con manos guardava


Io parlava a illa,

contava de mi vita,

de arrivatas e partitas,

como toto vacilla


Tosto le natura jalniva

mi corde plenava timor

Io sapeva que mi amor

a su fin ora veniva


Presso illa io sedeva

aquava la con mi lacrimas

Plorava duo animas,

al fundo le spero cadeva


Mi lacrimas illa bibeva

e subito illa cresceva

Dulcemente illa susurrava:

”Tu lacrimas me salvava” 


Gradualmente illa se transformava

in un femina, belle, lucente

con longe capillos, oculos ardente

Tunc mi corde se allegrava


Io la prendeva in mi bracios fremente

e la dava un basio passionate

e diceva: ”tu sera sempre amate”

e al domo nos vadeva lentemente


Io te besonia


Io te besonia in le nocte

Io te besonia in le matino

Tu calide halito sur mi collo

Tu calide imbraciamento


Io specta tu facie e vide 

tote mi mundo, Io specta 

tu labios quando tu parla

e sempre vole basiar los


Le eternitate ballara

Passion nos va interlaciar

Le stellas explodera

e calide pluvia va cader


Insimul nos spectara le poner del sol

e compartira pensatas profunde

Trovara le sonio que deveniva real

e spectara le magic levar del sol 


Le die nos attende, mi amor

Illo sera le melior die de mi vita,

nam io lo potera compartir con te

e audir tu riso scintillante


Reguardo radioscopic


Tu me mira in le oculos

Tu susurra

Tu crita

Tu me conta un secreto

que longemente fermentava

in tu fer mente


A vices io reguarda al latere

al viro qui sede

ibi al solo

e se amusa

con pecias de papiro


Io mira retro

in tu oculos

Tu ancora parla

incoherentemente


De tu oculos surge

un reguardo radioscopic

que passa mi oculos,

mi cerebro e cranio

 

Si tu volerea,

tu poterea vider

tote mi secretos,

ma probabilemente

tu es troppo sepelite

in le tue

e non pote

reper trans le herba

e in mi cava


Tu sede al scena

Io es tu publico

Tu me mira in le oculos,

plora e lamenta

Pois tu te evelia,

surride e te inclina


Io applaude

nihil era real 

Ancora io me senti

vacue


Esque tu pote viver sin amor?


Esque tu pote viver sin amor?

Seder in un frigide camera

con homines qui non prende nota 

de como tu te vermente senti?


Cata un in su proprie bulla

e con su proprie schermo

Illes plena lor capites

con inutile distractiones,

pro non confrontar

su ver emotiones


In un momento, 

le schermo rumpera

e tu digitos sanguinara

Dolorose guttas de sanguine

cadera al solo

creante maculas

non eliminabile


Subito le bulla se frange

e tu sede nude

ante le oculos de totes

ma illes non te vide

Lor schermos ancora functiona

 

Tu te leva

Exi del camera, exi del domo

Tu vade trans le citate

Tu plora e crita

ma le homines non te audi

Illes es solmente umbras


Le domos e stratas

son solmente fata morganas

Tu vaga trans le deserto,

senti sete insuffribile

Tu vista deveni nigre

Le musculos perde lor fortia

e tu cade al sablo ardente


Tu te evelia in tu lecto

Alcuno te da un vitro de aqua

Tu non pote viver sin aqua,

ma pote tu viver sin amor?


Feb 19, 2025

Mea Bea Aranea

Mea Bea aranea 

Fila rete inter petras 

Quando illa ha finite 

Veni sonos ex le detra 

 

Chiccolito le mosquito 

Capturate, ille plora 

Mea Bea aranea 

Dice: Wi-Fi tu favora? 


Besonios

Le auto besonia benzina

Le computator besonia electricitate

Le percolator besonia aqua

Le anima besonia amor


Retorno subite

Transformation 

Crepusculo super nubes 

Memorias fatigate


Contar in francese e danese

 

Chronica publicate in Panorama in interlingua, no.3, 2022

Le majoritate del linguas ha un systema regular de contar, con numeros singular, decenas, centenas et cetera. Ma il ha linguas que non se satisface con un solution tanto simplistic, e in vice ha un solution multo plus raffinate. Io presentara duo exemplos.

Le prime exemplo es francese. Le interessante parte es le decenas. Usque sexanta toto es simple: 

dix, vingt, trente, quarante, cinquante, soixante. Ma septanta se appella ”soixante-dix”, ”sexanta-dece”. Isto continua con ”soixante-onze”, ”sexanta-undece” et cetera. Septanta-novem es ”soixante-dix-neuf”, ”sexanta-dece-novem”, ”60+10+9=79”. Quando nos arriva a octanta, le systema se cambia. Nos ha quatro vintenas: ”quatre-vingt”. Pois nos ha ”quatre-vingt-et-un” et cetera. Novanta es ”quatre-vingt-dix”. Quando nos arriva a novanta-novem, nos ha ”quatre-vingt-dix-neuf”, ”4x20+10+9=99”. Isto es mathematica a un alte nivello.

Pro le francophonos in Belgio isto es troppo difficile. Ibi post ”soixante” on ha ”septante”, ”Huitante” e ”nonante”. 

Le secunde exemplo es danese. Anque hic le decenas es interessante. Usque quaranta toto es simple:

ti, tyve, tredive, fyrre (dece, vinti, trenta, quaranta). Ma post isto veni ”halvtreds”. Isto es un abbreviation de ”halv tredje snes”, ”medie tertie vintena”. Alora, nos ha le medietate del tertie vintena (e naturalmente jam duo plen vintenas), 10+20+20=50. Pois veni ”tres” (”tre snes”), tres vintenas, ”halvfjerds” (”halv fjerde snes”), ”le medietate del quarte vintena”, ”firs” (”fire snes”), ”quatro vintenas”, ”halvfems” (”halv fem snes”), (”le medietate del quinte vintena”), e finalmente ”hundrede”. Isto es simplemente ”cento”. 

Un altere cosa characteristic es que on comencia con le secunde numero in per exemplo cinquanta-un: en og havtreds (1+10+20+20=51).

Le systema de contar con vintenas es plus vetere que illo de decenas. Isto se appella le systema vigesimal, del latin vicesimus, ”le vintesime”. Illo esseva commun in plure linguas occidental (e anque in altere partes del mundo), ma ha disparite del lingua quotidian in le tempore moderne. Ma in francese e danese illo remane, como un reliquia historic.

Il sembla que le contar in vintenas esseva multo practic in le passato, ante que on poteva scriber numeros. In vice on poteva per exemplo facer incisiones in bastonettos. Le parola anglese pro vintena es ”score”. Iste parola veni del ancian lingua nordic e le signification es de facto ”incision”.

Ma como contar usque vinti, solmente usante le digitos? Esque on anque usava le digitos del pedes?

Un alternativa es que on contava usque cinque a un mano. Al altere mano, post cata cinque al prime mano, on moveva le pollice super le altere digitos, assi habente quatro positiones pro cinque numeros, 5x4=20. Iste theoria es speculative, ma corresponderea al systema sexagesimal del sumerianos, ubi on con le pollice contava le phalanges del quatro remanente digitos. Quatro digitos con tres phalanges face duo-dece, un altere importante numero. Con le altere mano on conta cinque, assi nos arriva a sexanta (12x5=60). 12 e 60 nos recognosce del horologio. 

Svedeses dice que daneses conta in un estranie e illogic maniera. Ma illes non comprende que sovente lo que sembla esser illogic, solmente es logica a un plus alte nivello, assi como chaos es un multo complexe forma de ordine.

Alora, franceses e daneses! Continua contar vostre vintenas. Mille gratias, o forsan io debe dicer: cinquanta vintenas gratias (50x20=1000) pro preservar le ancian modo de contar in vostre belle e characteristic linguas!

Jan 10, 2025

Le fortia interne

Durante dies obscur

sur glacieros tu vaga

Vacue es, le stomacho

Tu non trova le preda


Tu pelle, plus albe que blanc

Tu anima nigre, amar

Tu sta ante le abysmo

Impossibile es retornar


Le fortia interne – libera!

Tu es un urso audace

Con rage illo te plena

Un bestia feroce te face


Le prime radios del alba

te evelia del furor

Nusquam tu pote vader

Le futuro es un horror


Ma le fortia te compulsa

de nunquam finir luctar

Nonobstante le obscuritate

le spero debe brillar


Pica pica


Pica pica poco poco picca Pan paniscus

Pelecanus philippensis pesa Pyrrhura perlata

Phocoena phocoena palpa Papio papio

Panthera pardus perde parve Passer pyrrhonotus


Pangasius pangasius pana Pangio pangia

Pipistrellus pipistrellus pipa piemente

Prionailurus planiceps plana plure projectos

Philodromus praedatus publica pathetic pamphletos


Le jardin intemporal del amor

Io viagia al futuro,

al femina qui io amara,

nam illa ancora non es nascite


Io la videva

in passionate sonios prophetic

Illa me vocava

de un altere loco e tempore


Le genio del amor

construeva le machina de tempore

e programmava le coordinatas

Io gira trans le vortice temporal,

trans annos e decenas

in poc secundas


Io ha arrivate

Io exi

Io la vide

Illa sta in le jardin

Illa ha trenta annos

et es in le culmine de su beltate


Justo assi io la vole haber

Nos essera insimul,

eternemente juvene,

sempre suave,

perpetuemente inamorate

Le tempore se calmara

e se ponera a dormir

inter flores


In iste horto, nos demorara

nam le fructos es tan dulce

e le arbore del cognoscentia

del ben e del mal

non plus es prohibite,

e si le tempore de nove se eveliara

nos nos basiara passionatemente,

nam tunc illo se arrestara

e de novo ponera a dormir

e soniara del amor


Io non vole esser in ulle altere loco

e in ulle altere tempore

Solmente hic

con illa

in le jardin intemporal del amor


Ioancoraamate


Clicca al imagine pro aggrandir lo. Pote tu leger le texto?

Dec 4, 2024

Dies e deos


In luce lunar, nasce lunedi,

filia de Selena, illa es ci

Un die de nove activitate

sub le legier lunar gravitate


Martedi va con Marte in ardor,

le deo de guerra, fortia, valor

Con gladio in mano e foco in corde,

al battalia ille nunquam es tarde


Mercurio con le talones alate

un message a te ha apportate

Mercuridi, le medie septimana

ganio, fortuna e confidentia emana


Jovedi veni con Jupiter e Zeus

Rumorose tonitro evelia Morpheus

Ille resta in casa con pensatas profunde

Le fulmine parla, le terra responde


Nos saluta venerdi, con Venus in flor,

le irresistibile dea del amor

con beltate plenate, e harmonia divin,

illa invita al grande festa vespertin


Sabbato es le belle die de reposo

Insimul infantes, sposa e sposo

mangia plattos multo gustose

In casa regna atmosphera amorose


Al fin dominica, le die de Domino

Le sol radia a cata homine,

le fin del septimana con calor plena

Tosto reveni le filia de Selena



Toto es connectite


Le plus profunde

experientia del vita

es que toto es connectite:

Energia e materia,

soles e planetas,

homines e animales,

nubes e plantas,

emotiones e pensatas,

parolas e actiones


On senti como on es

solmente un grano

de sablo al plagia

ma al mesme tempore

un integre oceano


On es toto e nihil,

totalmente plenate

ma al mesme tempore vacue,

totalmente extatic

ma al mesme tempore

totalmente seren


On senti le fructo existential,

ubi le nucleo es sagessa,

le dulce e molle pulpa es amor

e odio e obscuritate

es le tenue ma dur scalia


Deo non existe

ma anque es le totalitate

Le universo es plenate

de myriades esseres

ma in le fundo, solmente un


On audi le responsa a tote questiones

sin audir un singule parola

On se evelia de un sonio,

brossa le dentes e se vesti,

aperi le porta e exi del casa

post un longe tempore


On vide homines passante

e vide se mesme in illes,

e illes in se mesme

On respira le aere,

saturate con oxygeno e compassion


Toto es connectite