Chronica publicate in Panorama in interlingua, no.2, 2022
Recentemente, un collega del labor me contava un historia surprendente e amusante, prendite del vita real:
Le amica de illa (de Svedia) visitava Cuba, e se inamorava in un viro cuban. Nos le pote appellar José. Le inamoratos voleva conviver, ma isto non esseva possibile in Cuba, alora illes se moveva a Svedia.
Illes arrivava a Svedia in primavera, al citate de grandor medie, Eskilstuna. José promenava al stratas, fascinate del multe differentias, comparante con le citates cuban.
Tosto ille observava un peculiar activitate inter le citatanos: illes se inclinava contra muros, levava lor capites verso le sol, e diceva ”aaah”. Illes semblava multo felice, como in extasis.
José essayava divinar, que significava iste estranie comportamento. Clarmente isto esseva un ritual del sorta, que habeva un clar connexion al sol. Esque le svedeses es adoratores del sol, como
le egyptianos ancian? Ille pensava que illes es christianos, e le citate es plenate de ecclesias. José solmente parlava espaniol, e multo poco anglese, assi ille non poteva demandar le adoratores del sol de lor religion.
Le sequente die anque José se inclinava contra le muro, presso alcun heliolatras svedese, mirava in alto e critava ”aaah!” a voce alte. Le svedeses le reguardava suspiciosemente. José deveniva inquiete. Forsan ille habeva effectuate le ritual in un maniera incorrecte? O forsan iste culto solmente es pro svedeses?
José remarcava que le svedeses es un populo diligente. Illes labora in lor officios tote le die. Quando illes ha le pausa, illes hasta foras pro adorar le sol durante al minus alcun minutas. Durante le primavera, le dies ancora es breve. Alora, quando illes vade al labor e retorna del labor, le celo es obscur.
In le vespere, José habeva le cena con su amata e alcun amicas de illa. Illa habeva apprendite espaniol, e traduceva pro ille. José demandava le gruppo de lor fide. Ille mesme esseva catholico. Le majoritate respondeva que illes esseva christianos, ma rarmente visitava le ecclesia. Alcunos esseva atheistas. ”Ma cognosce vos alcun adoratores del sol?” ille demandava al fin. Le alteres non del toto comprendeva le question. Alora José contava de lo que ille habeva vidite al stratas del citate. Pois omnes erumpeva in riso. Illes rideva longemente, de tote le corde. Postea le amata de José le explicava:
”In Svedia nos ha un longe hiberno. Durante plure menses, le dies es breve e frigide. Le sol non se leva multo super le horizonte, mesmo in mediedie. Quando veni le primavera, le dies deveni plus longe, e le sol brilla plus fortemente, le homines exi al stratas durante lor pausa, pro reciper un poco de luce e calor. Ille ha satis de frigor e obscuritate, post le longe hiberno.
Illes sia adoratores del sol, ma illes non crede que le sol es un esser divin. Illes sape que illo es un orbe ardente de hydrogeno e helium, un gigantic reactor nuclear que plana trans le spatio, ma totevia lo ama multo.”