May 21, 2021

Traino existential

 

 

Io viagia per traino

trans le paisage del existentia

Le horas passa como tenue arbores

Le lacos del somno profunde

frigida le mente e lo porta pace


Celeremente domos passa

Io ha visitate multe domos,

incontrate numerose homines

Certe conversationes

io me recorda post plure annos

ma le majoritate es desde longe oblidate


Trans le fenestra io vide le celo

Con un oculo, le nubes reguarda nostre mundo,

le altere es dirigite in alto


Vidente collinas io formula un proverbio:

”Le pena del ascension del alturas

es gratificate per vistas dante sagacitate”


Io pensa del station final

Esque mi morte membros del familia

me attendera al platteforma

e me guidara a un village idyllic?

Io vide lor facies inter nubes

Le arbores susurra lor verbos

Forsan un nove traino nos attendera

e nos portara a un toto differente pais


Le arbores, domos, lacos e collinas passa

durante que mi digito caressa

le sol cosa constante:

le vitro de fenestra, que como cute invisibile

me protege del forte e frigide ventos

 


May 16, 2021

Le cadita del colossos


Abandonate colossos de briccas e beton

Illimitate rangos de fenestras clonate

Olim populate de multes,

nunc deserte, attendente destruction

Ancora un breve tempore

illos dara lor testimonio

del fallimento urban

Un manata de homines ruinate

tarda inter ruinas


Fenestras fracassate

Muros demolite

Esque le furia del tempore o del homines

infestava le domos detestate?


Fila post fila de disanimate domos con dece etages

Plan parietes, acute bordos

Fragmentos de vitro menaciantemente remane

in toto aperte fenestras


Subito le aere es lacerate de multe explosiones

Le gambas del colossos son battite via

e illos inopemente cade, como castellos de cartas,

in un tempesta de clasmas e pulvere

Lo que esseva edificate durante annos

es annihilate durante secundas


Certe domos cade,

alteres pote remaner

Multe destinos entra oblivion

ma pauc de illos es electe a fama

Illes que mori

crea placia pro illes que nascera


Anxiosemente le nubes dansa super le urbe

Alcun die cata domo cadera

Fulmines colpa le citate

como funeste omines


Pesantemente le urbe respira

Smog plena su bronchios

An illo ha crescite troppo?

 

May 10, 2021

Le pasta basta

Chronica publicate in Panorama in interlingua, no.6, 2018. Photo de Wikipedia

Como omnes sape, il es un facto que le italianos ama pasta. Il ha multissime formas de pasta, e multe de illos es ben cognoscite in tote le mundo. Certe variantes ha nomines que es facile a comprender, como spirali, que obviemente significa "spirales". Le "i" e "e" al fin del nomines italian significa le forma plural masculin e feminin, respectivemente.

Ma que significa tagliatelle o spaghetti? Isto non es tanto obvie. Nos interlinguistas probabilemente pote divinar que tagliatelle refere al parola tagliare, taliar in Interlingua. Ma que es spaghetti? Isto veni del parola spago, que significa "tenue corda". Spaghetto es le forma diminuitive, e spaghetti le plural (ancora diminuitive). Un finessa ulterior es que on pote adder mesmo plus de formas diminuitive o augmentative. Assi spaghettini es un forma mesmo plus tenue de spaghetti, e spaghettoni es le variante plus spisse.

Lasagna veni del parola grec laganon, via le forma latin lasanum, e significa casserola o marmita. Isto es logic, viste que le lasagna es preparate in casserolas.

Macaroni, in italiano maccheroni, probabilemente veni del parola grec makaria, que significa un bouillon de hordeo, usate pro commemorar le mortes. Ma le original signification del parola radice, makar, es plus optimistic: benedicte o felice.
Un etymologia alternative deriva maccheroni del parola italian maccare, in Interlingua martellar, rumper. Isto serea rationabile, date que le macaroni es taliate in micre pecias.

Fusilli veni del parola fuso, que ha le mesme signification in e italiano e Interlingua. Le nomine veni del facto que traditionalmente le fusilli obteneva lor forma per esser filate circum un bastonetto.

Que nos lassa le plus ben cognoscite nomines, e ora face le cognoscentia de alcun representantes inusual e peculiar del familia del pasta.
Il ha, per exemplo, le vermicelli. Isto es "parve vermes". Le suffixo celli significa "parves", cello es le forma singular. Le instrumento cello es un abbreviation de violoncello "parve violon". Si vos cognosce alcuno que sona le cello, iste persona tracta un instrumento assatis grande, le qual es nominate "parve". Lassante iste parve digression, que nos reveni al thema culinari:
Que pensa vos, esque "parve vermes" es un bon nomine pro pasta? Forsan non tanto mal como on poterea supponer, considerante que iste variante ancora existe!

Il anque ha le linguine, parve linguas, un forma applattate de spaghetti.
O prefere vos le stringozzi: "similar a cordones de scarpa".
Pro le amatores del fiction scientific, il ha le marziani, le martianos. Le pasta resimila le antennas del martianos ex bandas designate.
Io finira con le pasta pro ver masculos: mostaccioli, "cosas simile al mustachio".

Alora, cata persona pote trovar su forma favorite del pasta, mangiar lo con su sauce favorite, con su vino favorite, audiente su aria de opera favorite, sub le dulce sol italian. Le melior cosa es que le dulce sol italian es le mesme sol que nos omnes vide: alora, basta de parolas, que nos mangia pasta!