Chronica publicate in Panorama in interlingua, no.6, 2019
Linux es un gratis systema operative, que existe in multe differente versiones, dependente del besonios e hardware del usatores, le qual on pote usar in su computator in vice de Windows o macOS. Illo facilemente pote esser installate usante un DVD o USB.
Illo es rapide e effective, gratias al facto que illo usa un minimo de ressources pro obtener le optime resultato. Illo non initia automaticamente programmas innecessari e dunque non require tante ressources del systema. Pro iste ration on pote usar lo mesmo in vetere computatores, le quales es troppo lente pro le ultime version de Windows.
Io scribe iste texto a un laptop que ha 13 annos, con le multo frugal systema de Linux Lubuntu. Assi le machina es tanto rapide como un nove computator, e io pote usar lo pro toto lo que io besonia: scriber textos, laborar con mi blog, spectar YouTube e films, crear musica e rediger imagines. Il ha decenas de milles programmas gratuite pro Linux, assi le possibilitates es illimitate.
E hic es le parabola con Interlingua:
Interlingua ha un plus simple grammatica in comparation con le majoritate del linguas national, assi como Linux ha un effective structura, software e modo de functionar.
On pote apprender Interlingua rapidemente, assi como le installation de Linux es celere e simplice.
Interlingua pote esser apprendite per adultos e vetere personas, que non ha le tempore o ressources de essayar maestrar linguas national, assi como Linux pote functionar ben mesmo in vetere computatores.
Interlingua ha un ric e complete vocabulario (excepte slang), assi como Linux ha un ric repositorio de programmas que pote exequer le majoritate del cargas computatorial (excepte certe programmas que solo es adaptate pro Windows e macOS).
E le plus importante cosa: Linux existe in Interlingua. Plure personas labora con le traduction de manuales e menus del systema. Un exemplo es Carmelo Serraino, qui traduce le systema Linux Mint. Martijn Dekker ha disveloppate un glossario con relevante terminos computatorial, le qual es un importante utensile in iste labor, e anque importante in general in le actualisation de Interlingua quando al terminologia electronic, que hodie se disveloppa rapidemente.
Linux e Interlingua es un combination excellente, que accentua simplicitate, elegantia e facilitate de usar. Isto es duo intelligente projectos de informatica e linguistica, que a multe personas presenta attractive alternativas que pote substituer complicate solutiones standardisate. Hodie circa 2% del laptops usa Linux, secundo Wikipedia. Linux es le systema dominante del servitores public de Internet. Illo anque es usate in tote le super-computatores del lista TOP500 del 500 plus potente computatores del mundo.
Io suspira al die quando 2% de omnes que usa linguas scribite e parlate usara Interlingua...
