Apr 14, 2019

New York 1911



Nos vade retro trans spatio e tempore
a New York, 1911

Le Statua del Libertate jam vigila super le urbe
desde un quarto de un seculo

Viros fuma pipas al ponte del nave
Multe parve barcas a vapor
traffica le fluvio Hudson

Le damas porta grande cappellos
e se umbra con parasoles

Carros tirate de cavallos
disbarca con passageros e merces

Trams e carros
se misce al stratas

Al Fifth Avenue
automobiles lento passa

Un viro unipede con crucias
vade preter un boteca chinese

Quando nulle vehiculos passa,
infantes curre al stratas

Le traffico es vivide ante le edificio Flatiron
Pedones, automobiles e carros hasta,
cata un a su destination

Nos vade in tram de Grace Church
Detra nos, un chauffeur afro-american
conduce un automobile
con sex passageros blanc

Un femina con cappello e roba blanc
e un cochietto de infante
passa le statua de John Ericsson

Viros sede sub parasoles
e lustra-scarpas netta lor calceos

Un traino electric passa
a un ponte super le strata
Al ponte de Brooklyn pedones
cammina presso le trainos

Vapor ascende
de parve caminos al tectos

Le nave de rotas "Rosedale"
parti del porto

Plus que cento annos plus tarde
le imagines supervive
de homines cuje infantes
jam es morte
e cuje neptos
es vetulos

Post cento annos
forsan alcuno videra nostre films
Illos pensara
que nostre technica era ancian
e nostre vestimentos estranie

Nos sera morte
ma nos nos movera in le pelliculas
como spectros del passato

Apr 7, 2019

Fenestras rotunde


Fenestras rotunde,
convexe, concave,
deforma mi vista
al corte suave

Un domo con briccas
a pena yo vide
Fenestras con barras
face toto defective

Certe fenestrettas
reflecte le sol,
sed altere: colores
blauastre de frigor

In mente existe
alsi fenestra iste
Le mesme objecto
ha plure aspectos

A vices un vista
placente, insolate
A vices saturate
de insipiditate

Vitros distorsive
face toto intensive
Lo troppo belle
al fin me repelle

Le vitros nebulose
fabrica monstruose
visiones phantasmatic
de spectros enigmatic

Yo spera que un die
le fenestra yo aperira
e le mundo ante me
veridic apparera

Selection del via in luce lunar


Le luna guarda
le human habitationes
Su vetuste luce se misce
con le lumine del lampas
del fenestras
e del stratas

Un solitari camminator
mira le vacue via
Iste brumose vespere
es le tempore de contrastos
Le nocte pressa via le lustro

An ille seligera le via illuminate
que duce al calde focar del domo
o fugira ille al tenebrositate
del frigide foreste?

Il ha nulle testes hic
Nemo videra
lo que occurrera
Le nocte conserva
omne secretos

Apr 3, 2019

Tetragrammas que fini con -ina

In mi labor il ha tres feminas que se appella Tina, Mina e Lina.
Isto me amusava e io comenciava cercar plus de nomines con iste structura: tetragrammas (parolas con quatro litteras) que fini con -ina. Io non sapeva que io trovara nomines e parolas pro omne le litteras del alphabeto!
Ecce le resultato de mi recerca:

Aina -nomine feminin in Scandinavia, Catalonia e Japon
Bina -nomine feminin hebree con le significantia "comprension"
Cina -nomine feminin italian
Dina -nomine biblic, popular inter anglophonos (Deena)
Eina -ancian nomine feminin scandinave. Le forma masculin Einar hodie ancora es popular.
Fina -forma abbreviate de Serafina
Gina -forma abbreviate de i.a. Georgina, Regina, Luigina
Hina -nomine feminin japonese. Hi=lumine, na=verdura
Iina -forma finlandese, con duple i, del nomine Ina
Jina -nomine african feminin, con le significantia in swahili de "camminar"
Kina -forma abbreviate de Katrina e Kristina.
Lina -nomine feminin popular in multe paises, con varie significantias.
Mina -forma abbreviate de Wilhelmina. Usate anque in India. Signification in sanskrit: "pisce"
Nina -multo popular nomine feminin. Forma abbreviate de i.a. Antonina.
Oina -sport romanian similar a baseball
Pina -forma abbreviate de Giuseppina
Qina -nomine feminin inusual. Il ha cinque feminas in Svedia que lo porta.
Probabilemente un delitteration alternative de Kina.
Rina -nomine feminin popular in varie culturas. In hebreo le significantia es "joia"
Sina -nomine persian masculin, derivate del monte Sinai
Tina -forma abbreviate de Christina e Martina
Uina -riviera tributari, inter Suissa e Italia, al fluvio Inn
Vina -nomine feminin indonesian, instrumento de chordas in India
Xina -assi on scribe China in catalan!
Yina -nomine chinese feminin
Zina -forma abbreviate del nomine feminin russe Zinaida, derivate de Zenaida, derivate del grec Zenais, derivate de Zeus.

Assi nos vide que le termination -ina es multo popular in varie locos del mundo,
e que illo functiona con tote le litteras del alphabeto. Si on usa plus que un littera,
le variationes deveni multissime, ma isto es un thema troppo longe pro iste chronica.
In vice io vole concluder con un breve reflexion super le similaritates inexpectate inter linguas non cognate. Le nomine Aina, per exemplo, occurre e in Scandinavia, e in Catalonia, e in Japon. Isto me face pensar del facto que le organos del parola es le mesme in omne homines, con variationes minor. Assi, il ha restrictiones quando al sonos que nos pote crear. Le combinationes sonor in le linguas es limitate. Dunque, a vices, occurre parolas identic in linguas non del toto cognate. O ha il un lingua original del qual omne le altere linguas descende?...


Chronica publicate in Panorama in interlingua, no. 4, 2017