Chronica publicate in Panorama in interlingua, no.5, 2021
Films es interessante in multe differente manieras. Illos nos monstra homines, que nos nunquam incontrara, locos que nos nunquam visitara e situationes in le quales nos nos nunquam trovara. A vices illos eveni in nostre mundo real, a vices in contos de fees, e a vices in distante planetas. Le cinematographic effectos digital de nostre dies pote facer le plus peculiar mundos fabular credibile.
Poc tempore retro io accidentemente videva un fragmento de ”Pretty Woman” (”Le belle femina”) al television, con le stellas de Hollywood, Richard Gere e Julia Roberts. Le film esseva create in 1990. Io lo ha vidite un vice antea. Isto esseva circa 1992. E ora, quasi trenta annos plus tarde, io lo revideva con toto nove oculos. Isto es como un machina de tempore. Io ha essite transformate de un alumno del gymnasio a un homine de etate median, ma le personas in le television e lor mundo es eternemente juvene.
Nostalgicamente io specta retro a un epocha ubi internet e smartphonos non existeva e le homines poteva concentrar se al relationes con alteres, sin constante distractiones. Imperceptibilemente, nostre mundo se cambia un poco cata die, e quando on salta trenta annos retro, on vide quanto potente es le summate cambiamentos de milles de dies.
Il ha films que ha plus que 100 annos, mesmo breve registrationes que ha plus que 120 annos. In illos, io specta un mundo multo differente. Io comprende, que le metamorphosis de nostre civilisation accelera, e le technica deveni de plus in plus avantiate e integrate in nostre vita. Qual aspecto habera le mundo post 100 annos, si le disveloppamento continuara accelerar?
Le complexitate chronologic cresce mesmo plus, quando nos specta films historic del passato. Le prime exemplo, que veni a mi mente, es ”The Sting” (”Le colpo”), con Paul Newman e Robert Redford. Illo veniva in 1973, ma eveni in 1936, durante le grande depression. Alora, in 2021 nos pote spectar como 1973 nostalgicamente specta retro a 1936. Un anachronismo es, que le film es plenate con musica ragtime per Scott Joplin, le qual moriva in 1917. In 1936 iste stilo musical habeva perdite su popularitate. In vice, le juvenes voleva audir jazz, particularmente swing. Ma in le comencio del septantas, le interesse pro ragtime habeva renascite. Spectar un film que eveni in le trentas, con musica del torno del seculo, e imbibite con le spirito del septantas, es un interessante experientia.
Le films nos invita a multe viages trans spatio e tempore, inter un plethora de linguas e culturas. Ille qui vole augmentar su perspectiva, trova que on produce films in le majoritate del paises del mundo. A vices iste films da un fascinante introduction al linguas, culturas e defias de societates remote.
Nos ride, plora, treme e forsan a vices nos addormi. E le facto es que il ha tante films que es digne a spectar, que nos deberea haber multe vitas pro haber tempore a vider los totes. Cata un de iste films nos da un experientia educative.