Jul 20, 2024

Le catastrophe climatic

Chronica publicate in Panorama in Interlingua, no.6, 2021

Il ha consenso inter le recercatores climatic del mundo: nos attende un extense calefaction e destabilisation del climate global. Durante le veniente decennios nos debe expectar de plus in plus intensive incendios forestal, dies extrememente calorose, furiose tempestas, inundationes, pluvias torrential, fames et cetera. Ultra isto nos videra un accelerante extermination de species animal. Forsan ultimemente le extermination del humanitate, ma isto es tanto horrificante que on non vole pensar de isto.

Mesmo si nos drasticamente diminuera nostre emissiones del gases causante le effecto de estufa, cessara nostre exploitation del ambiente, e deveni climatologicamente neutral in circa 2050, il habera ample cambios climatic.

Alternativemente, si nos continuara in le mesme maniera como nunc, solmente discutente como salvar le ambiente, durante que le damnose emissiones continua augmentar se, alique plus sever attende: Grande citates sub aqua, destruite terras cultivabile, fame, guerras super le diminuente ressources, letal undas de calor. De plus, un extermination massive de species. Tales jam ha occurrite durante le longe historia natural. 250 milliones annos retro, 90% del animales esseva extinguite.

Le situation resimila le legenda de Scylla e Charybdis: si nos cessa destabilisar le climate, Scylla prendera solmente alcun marineros del nave de Odysseus. Si nos continuara como nunc, Charybdis destruera tote le nave.

Nos attende un armageddon climatic. Illo jam ha comenciate: enorme incendios forestal, pluvias torrential, extreme calor e enorme tempestas. Le situation se aggrava. Quanto plus rapide nos agera, tanto plus nos potera salvar. In le pessime scenario, nos perdera toto.

Iste factos es troppo espaventante pro multe homines. Illes es in dubita o los bagatellisa. Scepticos mantene que nostre emissiones non damna le climate. Contra illes sta tote le communitate del recercatores climatic.

Certes comprehende tote iste factos e cade in desperation. Ma le mundo besonia homines que ancora vole battaliar, nonobstante le obstaculos. Nos ha perdite plure battalias, ma tote le guerra non es perdite. Ma le hora fatal se approxima.


Io escappava de me mesme

 




Io escappava de me mesme

Io plenava mi capite con voces estranier

Io sempre assurdava mi mente

e al fin lo lassava in le terra de necuno,

escappante in un nave con corpore cave



Ma mi mente me sequeva

Illo me attingeva,

me fortiava a ascoltar,

critava pro suffocar

le ruito del vento,

me jectava a un plagia de sablo

e quando toto se habeva calmate

illo susurrava su parolas a me



Io debeva mirar me mesme in le oculos

in un superficie de aqua inter petras litoral

Io lo plenava con multe lacrimas

e plure annos de dolor confinate

le qual al fin poteva exir



Exhaurite io me addormiva in iste plagia

e mi mente dormiva con me

Io soniava del luce in nocte obscur

e quando le alba finalmente arrivava

io me eveliava, nascite de novo






Le libro del natura




 Le natura ha su proprie scriptura

Illo conta su historia multo ancian

de plantas et estranie creaturas

usque le distante periodo cambrian



Le immense epos del evolution

es scribite al folios innumerabile

in le libro profunde del terra

que contine contos incredibile



Le libro attendeva Homo Fodiens,

isto es Le Homine Excavante,

qui vole saper so origine distante,

e cognoscer le historia del comencio



E Homo Fodiens apprendeva

que le terra es multo plus vetuste

que su mythos sempre assereva,

e jam attingeva un etate auguste



Le realitate supera phantasia,

isto testifica le libro del natura,

plenate de dinosauros fossilisate

in petrificate perenne structuras



Non perde le spero!




Tu vale esser amate

Cata humano lo merita

Nos besonia amor e pote dar amor

Assi, quando nos nos ama,

nos da le plus grande dono

le un al altere



Sempre evita decisiones damnose,

attentemente ascolta tu anima,

illo te dicera que illo besonia

Non ascolta mal consilios,

non face folle cosas,

solmente pro esser

acceptate per alteres



Io spera que io te pote dar spero

Anque io desira amor

ma io non sape si io lo trovara

Sed spero sustene nostre vita, nonne?

Spero e amicitate



Il ha bontate in le mundo,

sed a vices con pena e patientia

tu debe cercar lo longemente

Non perde le spero!

Deman es un die nove