Chronica publicate in Panorama in Interlingua, no.5, 2016
Quando on specta un mappa del SUA, il
es facile esser fascinate del nomines geographic, ben cognite ex
pelliculas, series de TV e libros, e soniar se via al prateria, o
Rocky Mountains, o citates plenate de grattacelos. Ma sovente on
oblida que multe de iste nomines proveni de populos que viveva ibi
ante le arrivata del europeos.
Alabama, Connecticut, Illinois, Kansas,
Massachusetts, Nebraska, Ohio et cetera omne son nomines indian,
sovente con pronunciation e orthographia modificate, lo que occureva
quando illos era adoptate del homine blanc.
Nomines geographic son importante
portatores del historia, alco super que on normalmente non reflecte.
Illos conta re populos qui viveva ibi ante multe tempore ma plus
tarde dispareva, o re coincidentias historic, o personas particular
le qual succedeva immortalisar lor nomines, intentionalmente o como
coincidentia. Le plus obvie exemplo in iste contexto es Amerigo
Vespucci, le qual dava su nomine al continente integre.
Su nomine es un forma italianisate del
german Emmerich, con le significantia "ermen": integral,
universal, e "ric": richessa, poter. Quando on lo realisa,
"universal poter" es un apte nomine pro le pais
superpotente SUA, al minus durante le tempore de su plus grande
influentia!
Pro nos interlinguistas le nomines le
quales veni de espaniol, francese e latino son particularmente
interessante. Illos nos da multe si-nominate "aha-erlebnis",
experientias aha: Colorado (esp) significa 'colorate' e Florida
'florate'. Le nomine distingue le pascha, "pascha florate",
del natal, le qual olim anque era nominate pascha. Indiana (lat) es
le nomine latin pro "Le pais del indianos". Montana (esp
Montaña) es 'montania'. Forsan, si le anglophonos haberea
comprendite como pronunciar iste parola, le stato hodie portarea le
nomine Montania. Nevada (esp) "Sierra Nevada" significa
"Monte Nivate". Vermont (fra) initialmente era "Vert
Mont", isto es "Verde Monte".
Virginia (lat) significa "Le pais
del virgine". Le stato es nominate assi pro honorar Elisabeth I,
le regina que nunquam se maritava. Pennsylvania (lat) significa "Le
silvas de Penn". Le quaker William Penn era un del fundatores de
iste stato.
Altere nomines interessante (non-latin)
include Rhode Island, originalmente Roodt Eylandt, in le orthographia
vetere nederlandese. Le signification es ”Rubide Insula”.
Hawaii (naturalmente) es un nomine
hawaiian. Illo proveni de un nomine polynesian: Hawaiki, que
probabilemente significa "Le residentia del deos". Il es
facile consentir, considerante le belle plagias de iste insulas.
Traciar le etymologia del nomines de
placias da un dimension additional al studios geographic. Isto da
inexpectate cognoscentia de linguas e historia. Multe nomines sovente
usate cela contos oblidate. Nos los non vide in nostre stressante
vita quotidian, ma quando nos trova le tempore pro arrestar nos, le
ben cognoscite nomines revela lor origine incognite.
