Similaritate Interlingua / romaniano

Isto es le none parte in mi serie de comparationes inter Interlingua e altere linguas. In le previe comparationes io ha comparate iste linguas:

Italiano (Similaritate: 80 punctos/percentos)
Latino (Similaritate: 73 punctos/percentos)
Espaniol (Similaritate: 65,5 punctos/percentos)
Portugese (Similaritate: 64 punctos/percentos)
Francese (Similaritate: 49,5 punctos/percentos)
Anglese (Similaritate: 31 punctos/percentos)
Germano (Similaritate: 24,5 punctos/percentos)
Russo (Similaritate: 17,5 punctos/percentos)

Pro anglese e espaniol io primo usava differente vocabularios del cento parolas plus commun. Ma il esseva difficile trovar un tal lista pro portugese. In vice io trovava un lista con cento parolas interessante e representative, e decideva usar lo pro tote le comparationes. Dunque io usava iste lista pro facer nove comparationes pro anglese e espaniol.
Le lista veni de iste adresse:
https://www.portuguesepod101.com/portuguese-word-lists/?page=1

Grande similaritate da 1 puncto, similaritate partial 0,5 punctos e nulle similaritate 0 punctos. Usante le lista de 100 parolas on obtene un correspondentia inter le punctos e le percentos.

Evalutar similaritate e comprensibilitate inter parolas plus o minus similar es difficile. Si vos discoperi evalutationes erronee, per favor commenta e io va corriger le errores.
Quando io es insecur del pronunciation de un parola io usa forvo.com pro controlar lo.

Iste comparationes non es scientific, ma da un resultato approximative.

In iste none parte io compara Interlingua con romaniano:

1. septimana - săptămână 1
2. anno - an 0,5
3. hodie - azi 0
4. deman - mâine 0
5. heri - ieri 1
6. calendario - calendar 1
7. secunda - secundă 1
8. hora - oră 1
9. minuta - minut 1
10. horologio - ceas 0
11. poter - putere 1
12. usar - a folosi, a utiliza 0,5
13. facer - a face 1
14. ir - a merge 0
15. venir - a veni 1
16. rider - a râde 0,5
17. vider - a vedea 0,5
18. longe - lung/-ă 1
19. parve - mic/-ă 0
20. bon - bun/-ă 1
21. belle - frumos/-oasă 0
22. fede - urât 0
23. difficile - dificil/-ă 1
24. facile - simplu/-ă 1 (=simple)
25. mal - rău 0
26. proxime - apropiat/-ă 0
27. placer - plăcere 1
28. salute - Bună (ziua) =bon (die) 0,5
29. die - zi 0
30. tarde - târziu 0
31. nocte - noapte 1
32. toto - tot 1
33. gratias - mulţumire 0
34. no - nu 1
35. deliciose - delicios/-oasă 1
36. io - eu 0,5
37. (io) es - (eu) sunt 0
38. adeo - la revedere (=revider) 0,5
39. si - da 0
40. lunedi - luni 0,5
41. martedi - marţi 0,5
42. mercuridi - miercuri 1
43. jovedi - joi 0
44. venerdi - vineri 0,5
45. sabbato - sâmbătă 0,5
46. dominica - duminică 1
47. maio - mai 1
48. januario - ianuarie 1
49. februario - februarie 1
50. martio - martie 1
51. april - aprilie 1
52. junio - iunie 1
53. julio - iulie 1
54. augusto - august 1
55. septembre - septembrie 1
56. octobre - octombrie 1
57. novembre - noiembrie 0,5
58. decembre - decembrie 1
59. zero - zero 1
60. un - unu 1
61. duo - doi 0,5
62. tres - trei 1
63. quatro - patru 0
64. cinque - cinci 0,5
65. sex - şase 0
66. septe - şapte 0,5
67. octo - opt 0
68. novem - nouă 0
69. dece - zece 0,5
70. caffe - cafea 1
71. bira - bere 0,5
72. the - ceai 0
73. vino - vin 1
74. aqua - apă 0
75. carne - carne 1
76. porco - porc 1
77. pullo - pui 0
78. agno - miel 0
79. pisce - peşte 0,5
80. pede - picior 0
81. gamba - picior 0
82. capite - cap 0,5
83. bracio - braţ 0,5
84. mano - mână 0,5
85. digito - deget 0,5
86. corpore - corp 1
87. stomacho - stomac 1
88. dorso - spate 0
89. pectore - sân 0
90. infirmera - infirmieră 1
91. empleato - angajat 0
92. policiero - poliţist 1
93. cocinero -     bucătar 0
94. ingeniero - inginer 1
95. medico - medic 1
96. gerente - manager 0
97. professor - profesor 1
98. programmator - programator 1
99. venditor - vânzător 0,5
100. scriptor - scriitor 1

Similaritate Interlingua/romaniano: 58,5 punctos/percentos

Quanto grande es le similaritate comparate con le altere linguas investigate usque nunc?

Italiano (Similaritate: 80 punctos/percentos)
Latino (Similaritate: 73 punctos/percentos)
Espaniol (Similaritate: 65,5 punctos/percentos)
Portugese (Similaritate: 64 punctos/percentos)
Romaniano (Similaritate: 58,5 punctos/percentos)
Francese (Similaritate: 49,5 punctos/percentos)
Anglese (Similaritate: 31 punctos/percentos)
Germano (Similaritate: 24,5 punctos/percentos)
Russo (Similaritate: 17,5 punctos/percentos)

Nos vide que le linguas romance se placia in le summitate del lista.
Isto esseva expectate. On clarmente vide que romaniano es un distinctemente romance lingua, con plus grande similaritate in le vocabulario con Interlingua que francese!

Io ha legite que un interlinguista svedese discoperiva que romanianos comprendeva Interlingua melior que anglese in un evenimento de sport. Ma io non pote evalutar quanto grande es iste comprension. Naturalmente, si le parlator romanian anque cognosce un altere lingua romance, le comprension deberea esser extense.

Io non ha studiate romaniano, ma ha probate leger textos romanian. Io debe confessar que le comprension es fragmentari. Io comprende multe parolas ma le grammatica obscura le signification.
Romaniano ha un grammatica plus complexe que per exemplo italiano o espaniol.
Durante centenas le lingua ha essite circumferite de linguas slave, le quales ha habite un grande influentia al vocabulario e phonetica.
Quando io ha audite romaniano, io non ha comprendite multo. Io ha comprendite certe parolas latinesc ma le senso me ha escappate.

In le lista de 100 parolas nos vide un par parolas slave:
(ro) ceas / (russo) часы (chasý) / (ia) horologio
(ro) da / (ru) да (da) / (ia) si
(ro) ceai / (ru) чай (chai) / (ia) the

Ma le majoritate del parolas in iste comparation es de origine latin. Nonobstante, secundo un investigation de Dimitrie Macrea in 1961, 11,5% del vocabulario es de origine slave, principalmente del Lingua slavonic ecclesiastic ancian, bulgaro e serbo.
https://en.wikipedia.org/wiki/Romanian_language#Lexis

Multe parolas romance es imprestate in le tempore moderne, principalmente del francese, latino e italiano. Il anque ha parolas de greco, turco, hungaro e germano.

In certe parolas como
63. quatro - patru
67. octo - opt
on vide le similaritate, ma le cambio q/c->p in iste parolas obscura lor signification pro un auditor non accostumate.

Romaniano es un interessante lingua romance que merita plus de attention. Illo ha un fascinante historia e ha multe interessante characteristicas.

Le sequente vice io comparara Interlingua con un altere lingua que ha le majoritate del vocabulario del latino, ma anque multe parolas de francese, germano e anglese. Illo ha un multo flexibile grammatica e usa duo signos diacritic que nos anque ha vidite in romaniano, per exemplo in le parola "vânzător". Pote tu divinar qual lingua es isto?